Ευρωπαϊκή στρατηγική για τις πλαστικές ύλες σε μια κυκλική οικονομία
Με αφορμή τη χθεσινή ενημερωτική εκδήλωση που διοργάνωσε το Τμήμα Περιβάλλοντος στο ΚΕΒΕ για την εφαρμογή της νομοθεσίας για τις πλαστικές σακούλες, θα θέλαμε να σας γνωστοποιήσουμε την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τις πλαστικές ύλες που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με Ανακοίνωσή της στις 16 Ιανουαρίου 2018, όπου προτείνει συγκεκριμένες δράσεις ώστε το όραμα για μια περισσότερο κυκλική οικονομία για τα πλαστικά υλικά να γίνει πραγματικότητα.
Μέσω της προτεινόμενης Στρατηγικής, η Επιτροπή θα εστιάσει τις προσπάθειές της στην επίτευξη σημαντικής προόδου στη διάρκεια της τρέχουσας θητείας της, ενώ παράλληλα θα προετοιμάσει το έδαφος για μακροπρόθεσμη δράση. Σημαντική στην προσπάθεια αυτή θα είναι και η συνεισφορά άλλων βασικών παραγόντων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ζητεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την στρατηγική και τους στόχους της και καλεί τις εθνικές και περιφερειακές αρχές, τους δήμους, ολόκληρη την αλυσίδα αξίας στον τομέα των πλαστικών και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να δεσμευτούν για την ανάληψη αποφασιστικής και συγκεκριμένης δράσης.
Οι πλαστικές ύλες αποτελούν σημαντικά υλικά που χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην οικονομία καις την καθημερινή μας ζωή. Έχουν πολλαπλές λειτουργίες οι οποίες συμβάλλουν στην αντιμετώπιση ορισμένων από τις προκλήσεις ενώπιον των οποίων βρίσκεται η κοινωνία μας. Χάρη στη χρήση ελαφρών και καινοτόμων υλικών στα αυτοκίνητα ή τα αεροσκάφη, εξασφαλίζεται εξοικονόμηση καυσίμων και μείωση των εκπομπών CO2. Τα μονωτικά υλικά υψηλών επιδόσεων μας βοηθούν να επιτύχουμε οικονομίες στους λογαριασμούς ενέργειας. Στη συσκευασία των προϊόντων, το πλαστικό συμβάλλει στην ασφάλεια των τροφίμων και στον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων. Σε συνδυασμό με τρισδιάστατη εκτύπωση, τα βιοσυμβατά πλαστικά υλικά μπορούν να σώσουν ανθρώπινες ζωές καθόσον καθιστούν δυνατή την ιατρική καινοτομία.
Ωστόσο, πολύ συχνά ο τρόπος με τον οποίο παράγονται, χρησιμοποιούνται και απορρίπτονται οι πλαστικές ύλες δεν λαμβάνει υπόψη τα οικονομικά οφέλη που επιφέρει μια περισσότερο «κυκλική» προσέγγιση και βλάπτει το περιβάλλον. Είναι επείγουσα η ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα περιβαλλοντικά προβλήματα που κατατρύχουν σήμερα την παραγωγή, τη χρήση και την κατανάλωση πλαστικών υλών. Τα εκατομμύρια τόνων πλαστικών απορριμμάτων που καταλήγουν κάθε χρόνο στις θάλασσες αποτελούν μία από τις περισσότερο ορατές και ανησυχητικές εκδηλώσεις των προβλημάτων αυτών και προκαλούν ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία στους πολίτες.
Η επανεξέταση και η βελτίωση της λειτουργίας αυτής της περίπλοκης αλυσίδας αξίας απαιτεί προσπάθειες και μεγαλύτερη συνεργασία με όλους τους βασικούς παράγοντες, από τους παραγωγούς πλαστικών υλών έως τους ανακυκλωτές, τους λιανοπωλητές και τους καταναλωτές. Απαιτεί επίσης καινοτομία και ένα κοινό όραμα ώστε να προσανατολιστούν οι επενδύσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Η βιομηχανία πλαστικών υλών διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ευρωπαϊκή οικονομία, και η αύξηση της βιωσιμότητας της μπορεί να προσφέρει νέες ευκαιρίες για την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, σύμφωνα με τους στόχους τους οποίους επιδιώκει η ανανεωμένη στρατηγική για τη βιομηχανική πολιτική της ΕΕ.
Τον Δεκέμβριου του 2015, η Επιτροπή ενέκρινε σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία. Στο έγγραφο αυτό, χαρακτήρισε τις πλαστικές ύλες ως βασική προτεραιότητα και δεσμεύτηκε να «προετοιμάσει στρατηγική που να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις που τίθενται από τις πλαστικές ύλες σε όλο το μήκος της αξιακής αλυσίδας και λαμβάνοντας υπόψη ολόκληρο τον κύκλο ζωής τους». Το 2017, η Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι θα επικεντρωθεί στην παραγωγή και χρήση των πλαστικών υλών και θα επιδιώξει να γίνουν ανακυκλώσιμες όλες οι πλαστικές συσκευασίες έως το 2030.
Η ΕΕ είναι ο πλέον κατάλληλος φορέας για να ηγηθεί της μετάβασης προς τα πλαστικά του μέλλοντος. Η στρατηγική αυτή θέτει τα θεμέλια για μια νέα οικονομία των πλαστικών, στην οποία ο σχεδιασμός και η παραγωγή πλαστικών υλών και πλαστικών προϊόντων γίνονται με πλήρη σεβασμό των αναγκών επαναχρησιμοποίησης, επισκευής και ανακύκλωσης, κατασκευάζονται δε και προωθούνται περισσότερο βιώσιμα υλικά. Τούτο θα προσφέρει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία και ευημερία στην Ευρώπη και θα δώσει ώθηση στην καινοτομία. Θα περιορίσει την ρύπανση από πλαστικά απορρίμματα και τις αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή μας και το περιβάλλον. Με την προώθηση των στόχων αυτών, η στρατηγική θα συμβάλει επίσης στην επίτευξη της προτεραιότητας που έθεσε η παρούσα Επιτροπή για Ενεργειακή Ένωση με μια σύγχρονη οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και αποδοτικής χρήσης των πόρων και της ενέργειας, και θα συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης με ορίζοντα το 2030 και της συμφωνίας του Παρισιού.
Η στρατηγική αυτή παρουσιάζει βασικές δεσμεύσεις για την ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ, και συγκεκριμένα παρουσιάζει κατάλογο με τα μελλοντικά μέτρα της ΕΕ για την εφαρμογή της Στρατηγικής. Επιπλέον, συνιστά μια σειρά μέτρων που πρέπει να αναλάβουν οι εθνικές και περιφερειακές αρχές σε συνεργασία με τη βιομηχανία πλαστικών υλών.
Ολόκληρο το κείμενο της Ανακοίνωσης υπάρχει διαθέσιμο στον σύνδεσμο https://bit.ly/2k8aWw4
